Haberyirmi

TRT 1 ekranlarında izleyici karşısına çıkan Diriliş Ertuğrul dizisiyle birlikte mankurt kavramı gündeme geldi. Diziyi izleyen vatandaşlar mankurt nedir sorusunun yanıtını araştırmaya başladı. Mankurt, Cengiz Aytmatov’un “Gün Olur Asra Bedel” adlı eseriyle pek çok Batı diline ve Türk lehçelerine çevrilip yaygınlaşarak literatüre girmiştir. Peki, Mankurt nedir? Diriliş izleyicilerinin merak ettiği mankurt ne anlama geliyor ve tarihte var mı? İşte mankurtla ilgili merak edilen detaylar…

MANKURT NEDİR?

Mankurt, Türk, Altay ve Kırgız efsanelerinde bahsedilen bilinçsiz köledir. Mankurt, Türkçe’de mankafa ile aynı kökten gelir ve aynı manaya gelir. Mankurt haline getirilmek istenen kişinin başı kazınır, başına ıslak deve derisi sarılır ve böylece elleri kolları bağlı olarak Güneş altında bırakılır. Böyle bir kişi bilinçsiz ve her istenen şeyi sorgusuzca yapan bir köleye yani mankurta dönüşür.

MANKURTİZM NE ANLAMA GELİYOR?

Aytmatov’un “Gün Olur Asra Bedel” adlı eseri pek çok Batı diline ve Türk lehçelerine çevrilip yaygınlaşırken “mankurt” kavramı da kabul görerek literatüre girmiş ve “mankurt” ve “mankurtlaştırma” temaları yaygınlaşmıştır. Fransa’da V. Lackhine tarafından “yılın kitabı” olarak gösterilen Aytmatov’un “Gün Olur Asra Bedel” eserinden yapılan iktibasla ” Mankurtizm ” “sosyal kimlik değiştirme ve öz köküne yabancılaşma” temalarını karşılayan bir terim olarak sosyal psikoloji literatüründe yerini almıştır.