İFŞA: IŞİD’le ‘anlaşma’ yapan ülke ve gruplar? – ANALİZ


İFŞA: IŞİD’le anlaşma yapan ülke ve gruplar?
IŞİD’le yapılan anlaşmalar üzerinden süren kanlı savaşta, her ülke diğerini IŞİD’le anlaşma yaptığı gerekçesiyle suçlasa da aslında onunla anlaşma yapmayan ülke de kalmadı gibi… Son olarak YPG’nin ABD gözetiminde Rakka’da örgütle anlaşma yaptığına ilişkin gelişmelerin gündeme getirilmesi, IŞİD’in aslında bölgedeki tüm güçlerle “askeri anlaşmalar” yapabildiğini gösteriyor. Haberyirmi, ABD, Rusya, Türkiye, Suriye ve Lübnan’ın da dolaylı ya da direkt masaya oturduğu o anlaşmalardan bazıları sizler için derledi. (Yazı içindeki  linklere tıklayarak, kaynağa ulaşabilirsiniz)

IŞİD, Suriye ve Irak’ta savaştığı tüm taraflarla, dolaylı ya da direkt olarak kuşatma alanlarından tahliye ve esir takası için çeşitli anlaşmalar yaptı.

ABD-YPG-Rakka’da anlaştı
ABD hava saldırıları desteği ile Rakka’yı işgal eden YPG’nin, IŞİD‘le anlaşma yaptığı ve bu anlaşmadan ABD’nin haberdar olduğu yönündeki iddialar, 14 Kasım’da BBC haberiyle yeniden uluslararası kamuoyuna servis edildi. Gelişme Türkiye medyasında “işte Kirli ittifak” başlıklarıyla servis edilirken, “yeni olmuş gibi” işlenen gelişmeyi ilk olarak Haberyirmi duyurdu. Haberyirmi ilk olarak 11 Ekim tarihli haberinde ve ardından 14 Ekim tarihlerinde iki ayrı haberle gelişmeyi arka planını ile birlikte haberleştirmişti. 

Rakka tahliyesinin rotasına ait haretayı Haberyirmi 11 Ekim’de yayınlamıştı.

Buna göre Rakka’da Ulusal Hastane’deki direnişi kıramayan YPG, daha fazla kayıp vermemek adına Ekim ayının ilk haftasında IŞİD’e, tahliye ve güvenli geçiş karşılığında Rakka’yı boşaltmayı önerdi. Elinde sadece Ulusal Hastane kalan IŞİD, bu teklifi sivillerin güvenli çıkışı karşılığında kabul etti. Anlaşmaya Rakka’daki aşiret liderleri aracı oldu. Varılan anlaşma sonrası hastane direnişi sonlandı. 250 kadar IŞİD savaşçısı ve 3 bine yakın siville birlikte, konvoy, önce Haseke güneyindeki Markada hattına oradan da Deyrizor hattına ilerledi. Tüm bunlardan sonra YPG 17 Ekim 2017’de Rakka’da “zaferini”  ilan etti.  
Diğer taraftan Türkiye, Suriye, Lübnan, Rusya da IŞİD’le daha önce benzer anlaşma ya da tahliyelerle gündeme gelen bazı ülkeler arasında yer aldı. İşte onlardan sadece bazıları…


Türkiye-Cerablus’ta tahliyeye izin verdi

Tarihler 24 Ağustos 2016’yı gösterdiğinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Özgür Suriye Ordusu’na (ÖSO) bağlı savaşçılarla birlikte Türkiye sınırından Suriye kuzeyinde, IŞİD kontrolündeki Cerablus’a operasyon başlattığını duyurdu.
Bu operasyonun ilk gününde Cerablus IŞİD’ten ele geçirildi. Çatışma yaşanmadan, IŞİD geri çekilerek ilçe ÖSO kontrolüne girdi. Bölgedeki IŞİD savaşçılarının geri çekilmelerine dolaylı ya da dolaysız zımni ya da açık olarak izin verildi. 
Fırat Kalkanı adıyla başlatılan operasyonda IŞİD’in geri çekilme nedenleri bir anlaşmanın sonucu değil, bir strateji gereği olmuştu. Zira IŞİD, YPG’nin yayılmasına göz yuman Türkiye’yi bu hamlesiyle TSK ile karşı karşıya getirmeyi amaçlıyordu. Ancak IŞİD bölgede hiç bir zorluk yaşamadan bölgeyi tahliye etmiş, tahliye esnasında TSK ya da ÖSO’dan karşı saldırı görmemişti. Harekat sırasında Türk Silahlı Kuvvetleri’nde can kaybı olmazken, çatışmalarda 1 ÖSO mensubu hayatını kaybetti.
Cerablus için fiili bir anlaşma olmamasına karşın Türkiye, İdlib’i kontrol eden ve başını El Kaide’ye bağlı Nusra Cephesinin çektiği Heyet-i Tahrir-i Şam yapılanmasıyla fiili bir anlaşma yapmıştı.

Nusra ile de anlaşma yapıldı
Türkiye’nin terör örügütü olarak kabul ettiği Nusra Cephesi ve onun başını çektiği Heyet-i Tahrir-i Şam (HTŞ) yapılanmasıyla da masaya oturduğu biliniyor. Suriye kuzeyinde 7 EAkim 2017’de başlayan İdlib operasyonunda, İdlib’i kontrol eden HTŞ ile varılan anlaşma sonrası, İdlib’te iki tarafın çatışması önlenmiş oldu.

HTŞ ile varılan anlaşma sonrası TSK Dar İzzah bölgesine kadar ilerlemlişti.

Hatay Reyhanlı’dan Suriye’deki tampon bölgeye giren aralarında Türk yetkililerin de olduğu bir grup ÖSO unsuru HTŞ eskortu ile İdlib / Halep’i ziyaret etti. Bu ziyaretin görüntüleri de yayınlanırken, Atme hattında yapılan görüşmelerde İdlib’te Afrin’e yakın hatların kontrolünün Türk destekli ÖSO kontrolüne bırakılması konularında anlaşmaya varıldığı belirtildi. Böylece çatışma ve savaş çıkmadan TSK ve ÖSO İdlib’e girmiş oldu.


Rusya-Suriye Hama’da anlaştı

Anlaşan taraflar arasında sadece Türkiye ve YPG değil, rejim unsurları da yer aldı. Rusya’nın da masada olduğu bir başka anlaşma Suriye Silahlı Kuvvetleri ile IŞİD arasında gerçekleşti. Anlaşma kapsamında Hama Salamiyah Ukayribat hattında kontrolü elinde bulunduran ve kuşatma altında tutulan IŞİD güçleri, 22 Eylül 2017’de esir takası ve sivillerin tahliyesi için rejim unsurlarıyla anlaşma yaptı

IŞİD, rejim anlaşması. Tahliye bölgesi-Ukayribat

Buna göre IŞİD, Hama ve Humus doğusunda rejim tarafından kuşatma altında tutulan 529 kilometre karelik Selamiyah-Ukayribat hattını tahliye etmeyi kabul etti. 

Yaklaşık 50 köyün bulunduğu bu alanın tahliyesi karşılığında rejim güçleri ise burada bulunan sivil, IŞİD savaşçı ve ailelerini Deyr Ez Zor‘da IŞİD kontrolünde bulunan alanlara tahliyesini sağlamayı kabul etti.


Lübnan Arsal’da anlaştı

IŞİD’le anlaşan bir başka ülke de Lübnan oldu. Lübnan Arsal bölgesinde kuşattığı IŞİD’le, daha fazla kayıp yaşamamak için anlaştı. IŞİD de bu anlaşma ile sürdürülemez olan bu hattan çıkma fırsatı yakaladı. Böylece Lübnan ordusu 19 Ağustos 2017’de “Dağların Şafağı” adı verilen ve ülkenin Suriye doğu sınırına yakın Ra’s Baalbek, El-Kaa ve El-Fakiha bölgelerini kapsayan saldırılarını 27 Ağustos’ta yapılan ateşkesle durdurdu. 

IŞİD 2014’te kaçırdığı 9 Lübnan askerinin cesedini Lübnan’a teslim etti. Tahliye kapsamında bölgedeki IŞİD savaşçıları ve siviller otobüslerle Suriye’nin Deyrizor şehrine çekilmeye başladı.

IŞİD’in Lübnan ile tahliye anlaşmasıyla çekildiği Arsal bölgesi. 24 Temmuz 2017

Bunların dışında IŞİD, Irak’ta Musul’da, Halep’te ÖSO ile farklı tarihlerde esir takası, tahliye, gibi konularda anlaşmalar yaptı. Bu anlaşmaların bir çoğunda yerel aşiret liderleri aracılık ederken, ABD ve Rusya gibi ülkeler anlaşmalara “gözlemci” statüsü ile dahil oldu. HABERYİRMİ

İLGİLİ HABERLER

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir